Μετά το γαλλικό “όχι”, η Συμφωνία των Πρεσπών φαίνεται να αποτελεί βάρος για τους πολιτικούς, που προσπαθούν να απαλλαγούν από αυτή με κομψό τρόπο, εν αναμονή των επερχόμενων εκλογών τον Απρίλιο του επόμενου έτους. Μετά την επίτευξη συμβιβαστικής λύσης στη συνάντηση πολιτικών αρχηγών υπό τον Προέδρου Πενταρόφσκι για την προκήρυξη πρόωρων κοινοβουλευτικών εκλογών, η αντιπολίτευση έθεσε την αναθεώρηση της Σμφωνίας των Πρεσπών ως βασική προεκλογική υπόσχεση. Στη συνέχεια, τόσο ο Πρωθυπουργός Ζάεφ όσο και ο υπουργός Εξωτερικών Νίκολα Ντιμιτρώφ έλαβαν την πρωτοβουλία για το πάγωμα και την επανεξέταση όλης αυτής της Συμφωνίας, που προηγουμένως θεωρούνταν ιστορικό επίτευγμα το οποίο άξιζε ακόμη και το βραβείο Νόμπελ. Συγκεκριμένα, σε συνέντευξή του στο Euronews, ο Πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ ανέφερε αρχικά ότι η καθυστέρηση στην έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τη Βόρεια Μακεδονία θέτει σε κίνδυνο τη Συμφωνία των Πρεσπών. Ωστόσο, μετά από προειδοποίηση της Ελλάδας ότι η Μακεδονία πρέπει να συμμορφωθεί και να εφαρμόσει τη Συμφωνία των Πρεσπών (αν και η Ελλάδα προφανώς δεν εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της βάσει αυτής της Συμφωνίας), ο Πρωθυπουργός διευκρίνισε:
«Το πάγωμα μέρους της Συμφωνίας των Πρεσπών μπορεί να είναι πάρα πολύ βαριά λέξη. Δεν ήμουν εδώ, βρισκόμουν στη Ρώμη και στις Βρυξέλλες, αλλά χθες είδα αντιδράσεις ακόμη και από την ελληνική πλευρά. Σίγουρα προχωράμε στην εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών. Απλώς λέμε ότι η Συμφωνία πρέπει επίσης να αποτελεί κίνητρο για τους πολίτες. Ολοκληρώσαμε με επιτυχία όλες τις παρατηρήσεις που έθεσε η ελληνική πλευρά και μερικές από αυτές τις είχαμε εντοπίσει μόνοι μας. Και αναμένουμε από την ελληνική πλευρά να λάβει μέτρα για τις δικές της υποχρεώσεις, όπως η αλλαγή των πινακίδων για παράδειγμα. Να στείλουμε ένα ξεκάθαρο μήνυμα ότι θέλουμε αυτή η Συμφωνία να έχει μέλλον. Μας έφερε έναν νέο φίλο, με τον οποίο ανοίγουμε ένα ευρύ φάσμα προοπτικών. Η πρόθεσή μας ήταν να στείλουμε ένα μήνυμα στην ΕΕ ότι θα μεριμνήσουμε για αυτά τα κεφάλαια και ότι αυτά θα ανοίξουν το συντομότερο δυνατό. Τα κεφάλαια και η Συμφωνία συνδέονται επισήμως. Αλλά, φυσικά, το Σύνταγμα έχει αλλάξει και χρησιμοποιούμε το νέο όνομα»..
Από την άλλη πλευρά, είναι γεγονός ότι η Συμφωνία των Πρεσπών δεν έγινε αποδεκτή από τους Μακεδόνες πολίτες στο δημοψήφισμα. Ξένοι και εγχώριοι ειδικοί έχουν επανειλημμένα επισημάνει ότι η Συμφωνία και οι παραχωρήσεις της Μακεδονίας έχουν παραβιάσει ορισμένες διεθνείς νομικές πράξεις και έχουν προκαλέσει εξαιρετικά αμφιλεγόμενα συνταγματικά και νομικά προηγούμενα. Αλλά μπορεί τώρα να διορθωθεί και να αλλάξει κάτι, ή αυτή τη φορά η Συμφωνία Πρεσπών θα χρησιμεύσει κυρίως ως εργαλείο για τον φτηνό λαϊκισμό των πολιτικών κομμάτων την παραμονή των εκλογών; Ξένοι και εγχώριοι νομικοί αναφέρουν ότι βάσει της Σύμβασης της Βιέννης υπάρχουν αξιόπιστα νομικά επιχειρήματα για την ακύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών. Ο καθηγητής του Διεθνούς Δικαίου Φράνσις Άντονι Μπόιλ από το Πανεπιστήμιο του Ιλλινόις στις ΗΠΑ δήλωσε στη Nova Makedonija, ότι παρά την έγκρισή η Συμφωνία των Πρεσπών θα μπορούσε να αμφισβητηθεί βάσει της Σύμβασης της Βιέννης για πολλούς λόγους. «Δεδομένων των νομικών και πολιτικών αντιπαραθέσεων που ακολούθησαν τη Συμφωνία των Πρεσπών στη Δημοκρατία της Μακεδονίας, από την υπογραφή της μέσω του αποτυχημένου δημοψηφίσματος, τον τρόπο με τον οποίο επιτεύχθηκε η πλειοψηφία των δύο τρίτων στο κοινοβούλιο και τον τρόπο με τον οποίο επιτεύχθηκε ο νόμος για την επικύρωση της Συνθήκης, θεωρώ ότι μπορεί να γίνει χρήση του άρθρου 46 της Σύμβασης της Βιέννης για να αμφισβητηθεί η Συμφωνία. Δίνω έμφαση σε ένα μέρος των αποδεικτικών στοιχείων για την παραβίαση του εσωτερικού δικαίου, σε σχέση με τις θεμελιώδεις διατάξεις! Στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι σαφές ότι οι παραβιάσεις του εθνικού δικαίου στη Μακεδονία ήταν εμφανείς/ορατές στην Ελλάδα. Και οι παραβιάσεις του Συντάγματός σας είναι, φυσικά, “διατάξεις θεμελιώδους σημασίας”. Επομένως, ως προκαταρκτική αξιολόγηση και χωρίς μια λεπτομερή ανάλυση των ιδιαιτεροτήτων της υπόθεσής σας, καταλήγω αμέσως στο συμπέρασμα ότι μια μελλοντική κυβέρνηση θα μπορούσε να ακυρώσει την Συνθήκη με νομική βάση την Σύμβαση της Βιέννης.»
Επικαλούμενος την Σύμβαση της Βιέννης, ο βουλευτής του ΒΜΡO-DPMNE και ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Αντόνιο Μιλόσοσκι ανέφερε πρόσφατα σε ξένο πρακτορείο ειδήσεων ότι η Συμφωνία Πρεσπών θα μπορούσε να ακυρωθεί. Δεδομένου του προεκλογικού πλαισίου στη Μακεδονία αναμένεται ότι τα πολιτικά κόμματα θα φλερτάρουν με την ακύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών. Από την άλλη όμως, οι εγχώριοι και ξένοι αναλυτές προειδοποιούν ότι ένα τέτοιο προεκλογικό παιχνίδι με τη Συμφωνία των Πρεσπών είναι επικίνδυνο για τα κόμματα που επιδιώκουν να παραμείνουν στην εξουσία ή να κατακτήσουν την εξουσία, αλλά και για την προοπτική της ένταξης που ακόμα δεν έχει χαθεί.
Τι μπορεί να “παγώσει”
Το άρθρο 1, παράγραφος 10 της τελικής συμφωνίας μεταξύ της Μακεδονίας και της Ελλάδας προβλέπει τους όρους, δηλαδή τα στάδια εφαρμογής των διατάξεων της συμφωνίας Πρεσπών. «Σε ό,τι αφορά την εγκυρότητα των υφιστάμενων εγγράφων και υλικού που εκδόθηκαν από τις Αρχές του Δεύτερου Μέρους, τα Μέρη συμφωνούν ότι θα υπάρξουν δύο μεταβατικές περίοδοι, μία «τεχνική» και μία «πολιτική»:
α) Η «τεχνική» μεταβατική περίοδος θα αφορά όλα τα επίσημα έγγραφα και υλικό της Δημόσιας Διοίκησης του Δεύτερου Μέρους για διεθνή χρήση και εκείνα για εσωτερική χρήση που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο εξωτερικό. Αυτά τα έγγραφα και υλικό θα ανανεωθούν σύμφωνα με το όνομα και τις ορολογίες που αναφέρονται στο Άρθρο 1(3) της παρούσας Συμφωνίας το αργότερο εντός πέντε ετών από τη θέση σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας.
β) Η «πολιτική» μεταβατική περίοδος θα αφορά όλα τα έγγραφα και υλικό αποκλειστικά για εσωτερική χρήση στο Δεύτερο Μέρος. Η έκδοση των εγγράφων και υλικού που εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία σύμφωνα με το Άρθρο 1(3) θα ξεκινά στο άνοιγμα κάθε διαπραγματευτικού κεφαλαίου της ΕΕ στο συναφές πεδίο, και θα ολοκληρώνεται εντός πέντε ετών από τότε», αναφέρεται στην παράγραφο 10.